Laurens (37): “Met LEFgozers geef je de jongens een duwtje in de rug, op weg naar de man die ze willen zijn.”

“Ik ben Laurens Kleijntjens (37) en ik werk nu al zo’n 7 jaar bij Feniks Emancipatie Expertise Centrum. Daarvoor studeerde ik Cultuurwetenschappen aan Tilburg University. Als doorstart van het vroegere Vrouwencentrum in Tilburg is Feniks met meer dan 45 jaar het oudste nog bestaande emancipatiecentrum in Nederland. Feniks helpt vrouwen die tijdelijk of langdurig in een kwetsbare situatie verkeren op weg naar een beter leven, o.a. door allerlei cursussen en activiteiten.

We verbinden deze dagelijkse praktijk met het vergroten van maatschappelijke aandacht voor kwesties die op het terrein van gender, emancipatie, diversiteit en inclusie spelen. Zo organiseren we trainingen, workshops, gastlessen, lezingen en evenementen over emancipatiethema’s, en geven we gevraagd en ongevraagd beleidsadvies aan de gemeente en andere instanties. De verbinding van praktijk en expertise is wat Feniks uniek maakt. En het is ook noodzakelijk; we willen immers niet alleen dweilen, maar ook de kraan dichtdraaien.”

“Als beleidsadviseur focus ik me binnen Feniks vooral op het expertise-gedeelte. Daarnaast ben ik projectleider van het mannenemancipatie-project Mans Genoeg, waarbij we nieuwe definities van mannelijkheid verkennen en kijken wat mannen én de wereld om hen heen te winnen hebben bij emancipatie en gendergelijkheid. Een belangrijk thema in dit kader is het betrekken van mannen bij de bestrijding van gender-gerelateerd geweld.

Zo hebben we het afgelopen jaar bijvoorbeeld een workshop omstandersinterventie bij seksuele (straat)intimidatie gegeven op festival Roadburn, gingen we samen met Regeringscommissaris Mariëtte Hamer en de Tilburgse studentenverenigingen in gesprek over seksueel grensoverschrijdend gedrag in het studentenleven, organiseerden we een verkiezingsdebat met Tweede Kamer-kandidaten, gaven we een gastcollege op de Radboud Universiteit én werd ik trainer van de LEFgozers-methodiek van Rutgers. Zo proberen we op zoveel mogelijk plekken bewustwording te creëren en zaadjes te planten voor de nodige cultuurverandering. Het is voor mij ontzettend mooi en zingevend werk en ik kan er mijn passie en creativiteit in kwijt.”

“LEFgozers is een methodiek van Rutgers om met jongens in gesprek te gaan over mannelijkheid en machogedrag. De training is speciaal ontwikkeld voor jeugdprofessionals die met jongens werken.”

“Bangalijsten die rondgaan bij studentenverenigingen, Andrew Tate en andere ‘manfluencers’ die vrouwen aan zich willen onderwerpen, straatintimidatie en seksueel grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer. We lezen en horen er veel over en het roept de vraag op of we jongens anders moeten gaan opvoeden.  

Ouderwetse, stereotiepe normen van mannelijkheid liggen ten grondslag aan seksueel grensoverschrijdend gedrag. Zo wordt van mannen bijvoorbeeld nog steeds verwacht dat ze altijd stoer en dominant zijn, de controle hebben, ruimte innemen, op vrouwen vallen, stoïcijns zijn en vooral niet huilen. Om te bewijzen dat ze een ‘échte man’ zijn, gaan veel jongens en mannen die mannelijkheidsnormen overdrijven. Tegelijkertijd worden onmisbare menselijke eigenschappen die we in de samenleving als ‘vrouwelijk’ zien door deze mannen ontkend, onderdrukt en onderontwikkeld. Denk aan empathie, kwetsbaarheid en zorgzaamheid. Hierdoor ontstaat er een scheve verhouding; in die mannen zelf maar ook in de samenleving. 

Als je je als man namelijk niet gedraagt volgens deze normen en meer van je zachte kant laat zien, word je al snel een ‘mietje’, ‘watje’, ‘homo’, enzovoorts genoemd. Stoerdoenerij en machogedrag wordt daarentegen vaak beloond. Deze normen worden veelal herbevestigd in bijvoorbeeld de kleedkamer van de voetbalclub, in films en op sociale media. Uit onderzoek blijkt dat jongens zelf tegenstrijdige gevoelens hebben ten opzichte van mannelijkheidsnormen, maar vaak bezwijken onder groepsdruk en er dus wel aan meedoen. Zo krijgen veel jongens het gevoel dat ze niet zichzelf kunnen zijn en dat ze soms dingen doen waar ze eigenlijk niet achter staan. Ook leren veel jongens hierdoor niet hoe ze met bepaalde emoties om kunnen gaan. Woede wordt gezien als een échte mannelijke emotie, terwijl daar vaak verdriet achter schuilt. Om ‘hulp vragen’ ligt voor veel mannen ook nog steeds een groot taboe, waardoor in Nederland twee keer zoveel mannen als vrouwen suïcide plegen. Kortom, heel veel redenen dus om met jongens te praten over hoe zij een positieve invulling kunnen geven aan hun mannelijkheid.”

“Met de LEFgozers-methode leer je jongens begeleiden om meer zichzelf te zijn en werk je o.a. aan de preventie van gender-gerelateerd geweld. Het is een laagdrempelige en makkelijk inzetbare methode met nuttige, speelse werkvormen die aansluiten bij de belevingswereld van jongens. 

Wat de LEFgozers-methodiek voor mij zo bijzonder en krachtig maakt, is de focus op positieve opvattingen over mannelijkheid i.p.v. op probleemgedrag. Daarmee voorkom je dat schadelijke stereotypen van mannelijkheid worden herhaald en herbevestigd. Door middel van zelfreflectie (hoe komen die positieve opvattingen tot uiting in mijn eigen zeggen en doen?) en het bieden van handelingsperspectief komen de jongens op het juiste spoor. Daarbij is het essentieel om eerst een veilige sfeer te creëren waarin jongens kwetsbaar durven zijn. Aan die belangrijke eerste stap besteedt de LEFgozers-methodiek dan ook uitgebreid aandacht. Ten slotte is het van belang dat je als begeleider meerdere gesprekken faciliteert en het dus niet bij één workshop of gastlesje houdt; de kracht van herhaling!

De LEFgozers-methode is breed inzetbaar en kan de basis vormen van gesprekken over relaties, seksualiteit, genderdiversiteit, straatintimidatie, crimineel gedrag, depressie enz.”

“Deelnemers herkennen de problematiek en geven aan dat veel jongens moeite hebben met open zijn en zich vaak tegen beter weten in conformeren aan de groepsnorm. De jongerenwerkers die we hebben getraind, zijn dan ook erg enthousiast over de tools die LEFgozers biedt om met jongens deze belangrijke gesprekken te voeren, zonder oordelend of belerend te zijn.

Bij LEFgozers faciliteer je het gesprek, wat betekent dat je niet je eigen mening doordrukt, maar de jongens zelf tot nieuwe inzichten laat komen door bijvoorbeeld doorvragen en het aanreiken van alternatieven. Zo geef je de jongens een duwtje in de rug, op weg naar de man die ze willen zijn. Zo zei laatst een jongerenwerker die aangaf zelf ook een boefje te zijn geweest: “Ik wou dat ik deze training had gekregen toen ik zelf 15 was.”

“Om seksisme, gender-gerelateerd geweld en genderongelijkheid in het algemeen tegen te gaan, is een cultuuromslag nodig. De heersende gendernormen in de maatschappij zorgen voor veel problemen; voor vrouwen, voor mannen en voor iedereen die zich niet wil of kan conformeren aan de dominante groep.

Door middel van LEFgozers stimuleren we jongens o.a. meer zichzelf te kunnen zijn, en gezonde, gelijkwaardige relaties aan te gaan, los van beperkende gendernormen en rolpatronen. Ze leren dat kwetsbaarheid een kracht is, en dat het bevrijdend en verbindend is om over je gevoelens te kunnen praten. Zo planten we zaadjes die uiteindelijk zullen ontkiemen, groeien en bloeien en dan zullen zij zelf ook weer nieuwe zaadjes gaan verspreiden. De jongens van nu zijn immers de mannen (en vaders) van de toekomst.”

“Ik kan iedere jeugdprofessional aanraden om de LEFgozers training te volgen. Gedegen kennis over gendernormen, hoe die werken en wat de gevolgen zijn, is mijns inziens sowieso onmisbaar in het werken met jongeren. En zeker in een steeds complexere, onzekere wereld waarin we soms achteruit lijken te gaan op het gebied van emancipatie en gelijkheid, is het des te belangrijk om jongeren te ondersteunen in het vinden van hun eigen weg. Want die leidt uiteindelijk naar een betere wereld voor iedereen.”