Dokter Corrie, een zegen voor zwijgende ouders

Gelooft u dat een gespeelde en satirische dokter in een wekelijkse tv-rubriek in vier minuten kinderen kan aanmoedigen om zo snel mogelijk seksueel actief te worden? Ik niet. Maar anno 2013 belichaamt dokter Corrie van het NTR SchoolTV Weekjournaal – want over haar heb ik het – voor sommige volwassenen een ongepaste seksuele moraal waartegen kinderen van tien- tot twaalf jaar moeten worden beschermd.

Felle discussie

Het is volledig begrijpelijk dat ouders en docenten ernaar streven om kinderen respectvol naar zichzelf en anderen leren omgaan met liefde, relaties en seksualiteit. Wie is daar nou op tegen? Dat is dan ook de reden voor de NTR om de tv-rubriek te maken en voor Rutgers (kenniscentrum seksualiteit) om de redactie te adviseren. Dokter Corrie geldt als vertrekpunt voor ouders en docenten om met kinderen op een zorgvuldige en volledige manier het gesprek aan te gaan. Toch geeft zij aanleiding tot felle discussie. Ouders, zowel voor- als tegenstanders, verenigen zich en starten petities. Er worden Kamervragen gesteld. En de media maken er een heuse hype van.

Tegenstanders zijn ongerust over de enorme invloed van de media op de seksuele ontwikkeling van kinderen. Dat is een naïeve veronderstelling die al decennia lang wordt gebruikt door conservatieve krachten. Neem bijvoorbeeld de kritiek op het heupwiegen van Elvis, de kleding van Madonna, de lolita-look van K3 en op andere populaire cultuur gericht op kinderen. Daarvan werd ook door veel volwassenen vermoed dat dit jongeren zou aanzetten tot ongepast en te vroeg seksueel gedrag. Dergelijke ongefundeerde veronderstellingen hebben diverse generaties ouders, docenten en andere opvoeders verontrust. Onterecht, want ondanks het open klimaat in Nederland – als het gaat om seksualiteit – zijn jongeren niet op jongere leeftijd seksueel actief geworden. Zij laten zich vooral leiden door hun eigen wensen en grenzen.

Sensationele doorbraak

Het zou een sensationele, pedagogische doorbraak betekenen als dokter Corrie er in slaagde de seksuele moraal en het gedrag van kinderen te veranderen. Want dan is zij ook in staat om kinderen te behoeden voor het gebruik van alcohol, drugs, het afsteken van vuurwerk en andere gevaren. Hadden de media daadwerkelijk deze invloed dan waren de soa poli’s in de jaren tachtig al opgedoekt, vlak na de eerste Vrij Veilig Campagne.

Bovendien diskwalificeert bovenstaande kritiek het aandeel van ouders, docenten en – nog belangrijker – dat van de kinderen zelf in hun seksuele ontwikkeling en vorming. Onterecht denken veel opvoeders dat zij volledig buitenspel staan bij de seksuele opvoeding. Vanaf de geboorte geven ouders hun kinderen bewust of onbewust seksuele kennis, normen en waarden mee. In de klas worden deze bevestigd of tegengesproken door leerkrachten of andere leerlingen. En hieruit vormen kinderen uiteindelijk een eigen, unieke seksuele moraal waarmee ze zelf richting geven aan hun seksuele ontwikkeling.

Seksuele moraal

Voor ouders is het tegenwoordig onmogelijk om kinderen geïsoleerd op te voeden. Kinderen worden te pas en te onpas geconfronteerd met seksuele normen, waarden, uitingen of beelden die niet overeenkomen met de seksuele moraal van thuis. Ouders en scholen zullen kinderen moeten helpen om de diversiteit aan seksuele beelden, normen en waarden in de samenleving te kunnen duiden. Seksuele vorming vindt overal plaats; thuis en op school, maar ook spelend op straat, tijdens feestjes, voor de TV en op internet. Als seksuoloog – maar ook als vader van een zesjarige dochter – zie ik dat als prachtige gelegenheid om met kinderen en jongeren in gesprek te gaan. Zowel de leuke als minder leuke kanten van relaties, puberteit en seksualiteit moeten daarbij aan bod komen. Immers, als je niet weet waar je het over hebt, kun je fouten maken.

Tijdige, en volledige seksuele vorming helpt kinderen bij het vormen van een eigen mening te midden van verschillende opvattingen. Met als belangrijkste doel dat ze zelf goed geïnformeerde, gewenste en gezonde keuzes kunnen maken wat betreft relaties en seksualiteit. Op een moment dat voor hen – en de ander – het juiste is, zorgzaam en onschadelijk voor elkaar. Zo leren ze wat voor hen de voorwaarden zijn om ooit plezierige, gezonde en gewenste (seksuele) relaties aan te gaan met oog voor de wensen en grenzen van zichzelf en de ander. Dokter Corrie zei het al in het NTR SchoolTV Weekjournaal: “Bij twijfel, niet doen”!

Hulp van dokter Corrie

Ten slotte is het zeer belangrijk dat kinderen leren dat seksualiteit veel meer inhoudt dan seksueel contact alleen. Veel volwassenen staan daar niet bij stil, wat de felheid verklaart van sommige reacties tegen seksuele vorming op school. Het gaat daarbij ook om het kennen en verzorgen van je lichaam, voortplanting, liefde en andere gevoelens, rolpatronen, stereotypen, communicatie en andere sociale vaardigheden. Met aandacht voor verschillen en overeenkomsten tussen jongens en meisjes en de vele fabels en misverstanden die nog steeds bestaan over de puberteit, seksualiteit en relaties.

Voor docenten is het soms lastig om met leerlingen over seksualiteit te praten. Dokter Corrie kan hen daarbij uitstekend helpen. Door met hun klas naar haar programma te kijken, kunnen zij aan de hand van de reacties van hun leerlingen bepalen hoe zij na afloop verder praten over het behandelde thema. Net zoals ze dat doen naar aanleiding van een nieuwsbericht over een natuurramp, treinongeval of gezinsdrama.

Als ouder of docent hoef je het absoluut niet met Dokter Corrie eens te zijn. Ook de grappen hoef je niet leuk te vinden. Maar maak gebruik van wat ze doet, zegt, stottert en stuntelt om met kinderen in gesprek te gaan over relaties en seksualiteit. Vanaf de kleutertijd hebben zij hierover vragen. Het is zonde daar niet op in te gaan als opvoeder. Reagerend op hun vragen kun je hen leren dat iedereen op een eigen manier mag praten over seksualiteit, met respect en zorg voor elkaar. En dat je van mening kan en mag verschillen, ook wat liefde en seksualiteit betreft. Dat versta ik onder goede seksuele vorming. En voor opvoeders die het lastig vinden een gesprek hierover te beginnen, is dokter Corrie een zegen.