Gerelateerd
Lees onze meest recente artikelen, onderzoeken en columns op het gebied van seksuele gezondheid en rechten.
Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft bepaald dat iedere staat in de Verenigde Staten voortaan zelf kan beslissen onder welke condities abortus wel of niet is toegestaan. De verwachting is dat tientallen staten het recht op abortus verder zullen inperken, of helemaal afschaffen. Dat is verschrikkelijk: als het recht op de toegang tot een veilige abortus wankelt, is de deur geopend om andere rechten ook in te perken. Marieke van der Plas, directeur Rutgers en SheDecides Champion: “Abortus gaat om meer dan het afbreken van een zwangerschap. Het recht op abortus is namelijk een indicator van een sterke democratie. Een democratie waarin keuze-vrijheid, zelfbeschikking en mensenrechten centraal staan. Het recht op abortus is daarom een kwestie van ons allemaal.“
Roe v. Wade: recht op privacy
In 1973 stapte een alleenstaande zwangere vrouw onder de naam Jane Roe een rechtszaal binnen om te betogen dat de Texaanse abortuswet ongrondwettelijk was. In die tijd was abortus alleen legaal om het leven van de zwangere te redden en was het zowel een misdaad om een abortus te ondergaan als om er een uit te voeren. De zaak werd door Jane Roe gewonnen met een meerderheid van 7-2 stemmen. Sindsdien konden er in de VS op een veilige manier door bevoegde artsen abortussen uitgevoerd worden. Het recht op privacy bevestigde dat deze beslissing een zaak is tussen een vrouw en haar arts en niet die van de staat. Mensen die hun (ongewenste) zwangerschap willen afbreken, hoeven zich niet te verantwoorden of te verdedigen als ze voor een zwangerschapsafbreking kiezen.
Meer dan alleen abortus
Nu wil het Hooggerechtshof in de Verenigde Staten Roe v. Wade omverwerpen. Dat het recht op abortus in de VS wordt ingeperkt, is onderdeel van een wereldwijde, goed gecoördineerde campagne, die de seksuele rechten en vrijheid van mensen probeert te begrenzen. Wanneer abortus wordt betwist, gaat het namelijk nooit alleen om abortus. Het is een glijdende schaal, als abortusrechten worden ingeperkt kan dit op termijn ook leiden tot minder toegang tot anticonceptie, basisgezondheidsdiensten, transrechten, gelijkheid van huwelijken en nog veel meer. Dit mag en kan niet gebeuren.
Ook positieve ontwikkelingen
Het feit dat er in de VS een strengere abortuswetgeving komt, wil niet zeggen dat dit in de rest van de wereld ook gebeurt. Als we kijken naar wat er in de wereld speelt op het gebied van abortus, zien we gelukkig ook positieve ontwikkelingen. Er zijn landen waar de toegang tot abortus restrictief was en waar de abortuswetgeving liberaler wordt. Denk bijvoorbeeld aan Argentinië, India, Spanje, Frankrijk, Uruguay en Ierland en meer recent Benin en Colombia.
Vijf dagen bedenktijd en abortuspil
Ook in Nederland is de abortuswetgeving geliberaliseerd. De vrijheid om te kiezen of je ouder wilt worden of een zwangerschap wilt uitdragen, wordt van oudsher door een grote meerderheid gesteund. Echter, toen in 1984 na een landelijke staking onder vrouwen de wet zwangerschapsafbreking in werking trad, kwam er een verplichte bedenktijd bij abortus. Veel zwangeren ervoeren dit als betutteling. Dit jaar nog stemde een grote meerderheid in het Nederlandse parlement voor afschaffing van deze verplichte bedenktijd. Een van de redenen was dat geen enkele andere medische ingreep een bedenktijd kende. Bovendien is de verplichte bedenktijd betuttelend en rigide. Vrouwen kunnen heel goed zelf bepalen in overleg met een arts hoeveel tijd er nodig is om tot een weloverwogen keuze te komen. Het afschaffen van deze verplichte bedenktijd is een grote stap voorwaarts.
Ook wordt er binnenkort in de Eerste Kamer gestemd over de abortuspil bij de huisarts, waardoor het gemakkelijker voor mensen wordt om toegang te krijgen als ze niet in de buurt van een abortuskliniek wonen of als ze liever naar een huisarts gaan voor medicatie.
Als Rutgers strijden we er voor dat abortus in de toekomst uit het Wetboek van Strafrecht wordt gehaald en met dezelfde ethische normen wordt behandeld als andere medische ingrepen.
Veilige abortuszorg waar ook ter wereld
Rutgers staat naast vrouwen en alle mensen die mogelijk een abortus nodig hebben, wat er ook gebeurt. We werken aan het behoud van verworven vrijheden en wetten die worden aangevallen, in het bijzonder aan die van mensen van kleur, vrouwen, LGBTQI + mensen, migranten en vluchtelingen. Wij juichen de landen toe die democratische principes en solidariteit in de praktijk hebben gebracht en die mensen het recht hebben gegeven om te beslissen of ze een zwangerschap willen uitdragen of niet.
De beslissing over een zwangerschapsafbreking laat je aan niemand anders over. Dat beslis je alleen zelf. Altijd. Daarom moet iedereen toegang hebben én houden tot goede en veilige abortuszorg zonder restricties. Overal in de wereld. Ook in de Verenigde Staten!