Feiten en cijfers seksueel geweld
Seksuele grensoverschrijding is een groot sociaal probleem. De impact op slachtoffers kan enorm zijn. Uit onderzoek komt dat ongelijkheid tussen vrouwen en mannen het risico op seksuele overschrijding verhoogt. Door normen rond gendergelijkheid en respectvol gedrag te veranderen, pak je ongewenst seksueel gedrag structureel aan.
Laatste cijfers over gedwongen seks onder jongeren
In het meest recente onderzoek van Seks onder je 25e geeft 11% van de meisjes en 2% van de jongens aan minstens 1 keer in hun leven te zijn gedwongen om seksuele dingen te doen die ze niet wilden. Vergeleken met 2012 zijn deze percentages iets gedaald, toen ging het om 17% van de meisjes en 4% van de jongens. De vraag ging nadrukkelijk om gedwongen zijn, niet om overhalen of spijt achteraf. Er is niet gevraagd tot welke seksuele dingen ze zijn gedwongen. Uit de Prevalentiemonitor van het CBS (2022) blijkt dat vooral jonge vrouwen zijn kwetsbaar voor seksueel grensoverschrijdend gedrag. Bijna de helft van de jonge vrouwen van 16 tot 18 jaar, en ruim de helft van 18 tot 24 jaar, is in 2022 slachtoffer geweest.
Het onderzoek Seks onder je 25e van Rutgers wordt gehouden onder duizenden jongeren van 12 tot 25 jaar. Het is tot nu toe drie keer uitgevoerd: in 2005, 2012 en 2017.
Hoe zit dat bij volwassenen?
Aan de respondenten van Seksuele gezondheid in Nederland is in 2017 gevraagd of ze 6 seksuele handelingen weleens tegen hun wil hebben uitgevoerd of ondergaan.
22% van de vrouwen en 6% van de mannen heeft te maken gehad met seksueel geweld. 11% procent van de vrouwen heeft ooit geslachtsgemeenschap tegen haar wil gehad, tegenover 1% van de mannen. Wanneer orale en anale seks tegen de wil worden meegerekend, heeft 15% van de vrouwen en 3% van de mannen weleens penetratie tegen de wil meegemaakt.
Als we kijken naar alle seksuele handelingen tegen de wil, inclusief zoenen en aanraken tegen de wil, dan heeft 53% van de vrouwen en 19% van de mannen minstens 1 van die handelingen meegemaakt. Het zijn dus vooral minder vergaande seksuele handelingen zoals zoenen en aanraken die personen tegen hun wil hebben meegemaakt. Voor alle seksuele handelingen geldt dat meer vrouwen dan mannen daar ervaring mee hebben.
Seksuele gezondheid in Nederland is een onderzoek dat Rutgers sinds 2006 elke 3 jaar uitvoert onder de algemene Nederlandse bevolking. De laatste keer was in 2017. De onderzoeksgroep bestond uit 17.000 mannen en vrouwen van 18 tot 80 jaar.
Wat is seksuele grensoverschrijding?
Seksueel contact kan om verschillende redenen over een grens gaan.
Het gaat bijvoorbeeld om:
- uit de hand gelopen experimenteergedrag van jongeren
- seks met iemand die dronken is en niet kan aangeven of hij of zij wil
- seks met een kind
- seks waarbij iemand met fysiek geweld of bedreiging wordt gedwongen.
Het ongewenste seksuele contact kan bestaan uit aanrakingen, seks via de webcam of verkrachting. Voor al deze verschillende vormen en situaties gebruiken we de overkoepelende term seksuele grensoverschrijding.
De manier waarop een pleger zijn wil oplegt, zegt iets over de gradatie van de ernst van de grensoverschrijding. Gebruik maken van chantage of geweld zijn daarbij aantoonbaar ernstige vormen, maar vaak gaan plegers subtieler te werk. Belangrijk is dat elke vorm van seksuele grensoverschrijding serieus wordt genomen. Want elke situatie van seksuele grensoverschrijding er één te veel.
Whitepaper seksuele grensoverschrijding en seksueel geweldSexting bestaat uit de Engelse woorden ‘seks’ en ‘texting’. Het is een verzamelterm voor het versturen en ontvangen van seksueel getinte berichten, intieme foto’s en video’s.
Is er meer geweld bij LHBTQI-personen?
Seksueel geweld komt vaker voor bij de LHBTI-groepen. De pleger is vaak een heteroseksuele man en niet de huidige partner. Ook buitenlands onderzoek wijst in die richting.
Uit de Prevalentiemonitor van het CBS (2022) blijkt dat 46% van de biseksuele vrouwen in 2022 slachtofferschap van seksuele grensoverschrijding rapporteerde. Van homoseksuele mannen is dat 34%. Dat is veel meer dan het totaal aantal personen dat heeft aangegeven slachtoffer te zijn geweest van seksueel grensoverschrijdend gedrag in 2022: 13% in 2022.
Het is niet uitzonderlijk om negatieve reacties te krijgen vanwege de seksuele oriëntatie. Uit de monitor Seksuele Gezondheid (2017) blijkt dat 25% van de homo- en biseksuele mannen en 15% van lesbische en biseksuele vrouwen soms of vaker uitgescholden. Fysiek geweld komt minder voor: 5% van de homo- en biseksuele mannen en minder dan 1% van de lesbische en biseksuele vrouwen werd geschopt of geslagen vanwege hun seksuele voorkeur.