Seksuele rechten zijn een mensenrecht!

Seksuele rechten zijn geen mensenrechten… Althans, opmerkelijk genoeg niet volgens de recent aangenomen nieuwe werelddoelen, de zogenaamde agenda 2030. In deze werelddoelen wordt wel gesproken over reproductieve rechten. Seksuele rechten bleken een brug te ver. Wat is ook alweer het verschil? Laten we eerst eens kijken naar de definities:

• Reproductieve rechten betreffen het basisrecht van alle koppels en individuen om vrij te beslissen over het aantal, de afstand tussen en het moment waarop zij kinderen willen en het recht om hiervoor over informatie en middelen te beschikken. Ieder mens heeft het recht om zelf te beslissen over zijn/haar voortplanting, vrij van discriminatie, dwang en geweld.
• Seksuele rechten beschermen de rechten van alle mensen om hun seksualiteit te vervullen en uit te drukken en hun seksuele gezondheid te beleven, met respect voor anderen en binnen een kader dat hen beschermt tegen discriminatie.

Reproductieve rechten zijn dus slechts een beperkt onderdeel van seksuele rechten en beperken het begrip tot het al dan niet krijgen van kinderen. Terwijl seksuele rechten zoveel rijker zijn.

Taboes

Seksualiteit is in veel landen omringd door taboes en gezondheidsrisico’s. Probeer in India maar eens condooms te kopen als je niet getrouwd bent.. Of kom in Indonesië maar eens aan bij je leraar voor seksuele voorlichting. Elke drie seconden wordt er ergens in de wereld een meisje gedwongen te trouwen als ze zelf nog kind is.

Tegenstanders

Er zijn conservatieve landen en krachten die zich actief verzetten tegen seksuele rechten. Aan seksuele rechten hangen zij vaak meteen het labeltje ‘homoseksualiteit.’ En dat schiet tekort, want seksuele rechten behelst zoveel meer. Zij bestaan uit het recht van alle mensen op: de best mogelijke seksuele gezondheid en gezondheidszorg, informatie zoeken en krijgen over seksualiteit, seksualiteitsonderwijs, respect voor integriteit van het eigen lichaam, het kiezen van je eigen partner, het beslissen om seksueel actief te zijn of niet, gelijkwaardige seksuele relaties, een huwelijk met wederzijds instemmen en een veilig, bevredigend en fijn seksueel leven.

Historie

Al sinds 1968 zijn reproductieve rechten vastgesteld als onderdeel van algemene mensenrechten in de proclamatie van Teheran. Andere mensenrechten instrumenten en VN-conferenties volgden, en deze rechten werden verder gedefinieerd. Stilaan werden componenten van seksuele rechten opgenomen zonder het beestje bij de naam te noemen. Het recht op seksualiteitsonderwijs werd bijvoorbeeld vastgelegd in de conventie van de rechten van het kind. En de VN-conventie ter bestrijding van alle vormen van discriminatie tegen vrouwen legde het recht op informatie en advies over seksualiteit vast.

Langzaam maar zeker

Het begint de wereld langzaam maar zeker te dagen dat reproductieve rechten bevorderen onmogelijk kan zonder erkenning van seksuele rechten. Zo ontwikkelde de World Health Organization een werkdefinitie van seksuele rechten in 2006. Ook recente regionale akkoorden zoals de Montevideo consensus en de Asia and Pacific declaration hebben reproductieve en seksuele rechten onlosmakelijk aan elkaar gekoppeld. “Sexual and reproductive rights are human rights. They are not new rights, and they are not optional,” zegt de  voormalige VN Hoge commissaris voor de mensenrechten in een toespraak in 2014.

Vanzelfsprekend

Alleen nog even niet in deze huidige wereld en in de nieuwe werelddoelen voor 2030. Seksualiteit is nog voor 15 jaar gelinkt aan het al dan niet krijgen van kinderen. Dat is jammer. In Nederland is dat gelukkig anders. We zijn trots dat Nederland in 2001 het eerste land was dat het homohuwelijk invoerde. Seksualiteitsonderwijs is een van de kerndoelen in het onderwijs en onlangs werden extra maatregelen aangekondigd om dwanghuwelijken in Nederland tegen te gaan. Ook internationaal komen we op voor reproductieve ­én seksuele rechten. Laten we er als Nederland voor blijven zorgen dat dit ook voor mensen wereldwijd vanzelfsprekend wordt.

Story door: Barbara Oosters | Medewerkers Advocacy