Gerelateerd
Lees onze meest recente artikelen, onderzoeken en columns op het gebied van seksuele gezondheid en rechten.
De rechtbank in Den Haag heeft vandaag de aanklacht van bureau Clara Wichmann verworpen. Bureau Clara Wichmann en maatschappelijk campagnebureau DeGoedeZaak spanden een zaak aan tegen de Staat om via de rechter af te dwingen dat alle anticonceptie – behalve condooms – gratis wordt. Clara Wichmann beroept zich onder andere op het gelijkheidsbeginsel en het tegengaan van discriminatie.
Ruters, expertisecentrum seksualiteit is teleurgesteld over deze uitspraak. Ineke van de Vlugt van Rutgers: “Rutgers is van mening dat iedereen toegang moet hebben tot anticonceptie, zonder dat kosten hierin een belemmering zijn. Gratis anticonceptie voor iedereen, had dit probleem kunnen ondervangen en komt ook tegemoet aan het gelijkheidsbeginsel.”
Sinds 2011 worden de kosten voor anticonceptie alleen vergoed via de basisverzekering tot 21 jaar. Condooms vallen hierbuiten. Je betaalt de kosten voor anticonceptie dan alleen uit eigen risico. Mensen die ouders zijn dan 21 jaar kunnen zich aanvullend verzekeren, maar de kosten voor de premie zijn soms weer duurder dan de anticonceptie zelf.
Kosten anticonceptie
De kosten voor anticonceptie variëren sterk en hangen van verschillende factoren af. De langer werkende middelen, zoals spiraal, zijn duurder bij aanschaf, maar beschermen langer tegen een zwangerschap dan de pil. Daarnaast kunnen de kosten voor de pil variëren. Vanuit het huidige preferentiebeleid is een tarief vastgesteld voor de generieke combinatiepil, deze is het goedkoopst.
De combinatiepil kost ongeveer 20 tot 40 euro per jaar. De niet generieke pillen met andere hormonale samenstellingen, zijn vaak duurder. Een hormonaal spiraal kost bij aanschaf 150 euro en beschermt in de regel voor 5 jaar en een staafje kost 60 euro en beschermt drie jaar. Een pleister kost ongeveer 34,= per 3 maanden (per jaar 136,=), prikpil kost 15,= (60,= per jaar) en vaginale ring 40 euro per 3 maanden (160 euro per jaar). Pessarium kost ongeveer 55 euro en koperspiraal 49,= afhankelijk van type spiraal. Sterilisatie kost circa 400 euro voor mannen, en circa 1500 euro voor vrouwen.
Geldnood
De meeste jongeren beginnen al jong aan de pil of ze gebruiken condooms of combinatie van beiden. Maar als ze wat ouder worden en ze willen nog niet zwanger raken, gaat de voorkeur soms uit naar een andere methode. Deze zijn vaak duurder.
Alhoewel er goede toegang is tot anticonceptie, kan niet iedereen anticonceptie betalen. Uit onderzoek (Rutgers, 2017) komt naar voren dat kosten bij 2% van de vrouwen van 18 tot 45 jaar, de belangrijkste reden is om geen anticonceptie te gebruiken.
Onderzoek van Peil.nl op initiatief van Dokters van de Wereld (2019) liet zien dat ongeveer 8% van de vrouwen in de afgelopen 10 jaar vanwege geldnood geen anticonceptie gebruikte of gekocht had. Dit bleek het hoogst bij vrouwen die alleen lagere school hebben genoten (14%). Van de vrouwen die een andere methode wil gebruiken maar dit niet gebruikt, zegt 31% van de vrouwen met beneden modaal inkomen, dat ze het niet kan betalen of verwacht dat ze het niet kan betalen.
Hier ligt volgens Ineke dus nog steeds een belangrijk vraagstuk. “ Om ervoor te zorgen dat vrouwen en mannen in vrijheid een eigen passende anticonceptie keuze kunnen maken zonder dat kosten een belemmering zijn, zal met de politiek opnieuw naar een oplossing gezocht moeten worden. Met name voor de minder financieel draagkrachtigen in onze samenleving.”
Voor zeer kwetsbare groepen is er ‘Nu Niet Zwanger’. Echter dit programma is nog niet in alle regio’s in Nederland beschikbaar.
Lees hier het standpunt anticonceptie van Rutgers.