Gerelateerd
Lees onze meest recente artikelen, onderzoeken en columns op het gebied van seksuele gezondheid en rechten.
Amnesty International komt vandaag met nieuw onderzoek naar hoe Nederlanders aankijken tegen verkrachting en wetgeving hierover. Eén op de vijf vrouwen (19 procent) geeft aan ooit te hebben meegemaakt dat iemand haar lichaam ongewenst binnendrong. Driekwart van de ondervraagden vindt dat penetratie zonder instemming verkrachting is, ook al is dwang of geweld niet aan te tonen. Bijvoorbeeld als het slachtoffer van angst ‘bevroor’ (freezing) of onder invloed was.
Het nieuwe wetsvoorstel
Amnesty liet een landelijk representatief onderzoek uitvoeren onder 2.127 Nederlanders van 16 jaar en ouder. Zij kregen vragen over hun eigen ervaringen en hun kennis en houding omtrent seks en verkrachting. Aanleiding voor het onderzoek is het nieuwe wetsvoorstel van minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid.
Uit het Amnesty-onderzoek blijkt dat een overgrote meerderheid vindt dat als het niet duidelijk is of iemand geslachtsgemeenschap wil, de ander dat altijd eerst moet checken. Willy van Berlo, programmamanager seksueel geweld, noemt dat een goed teken: “Bewustzijn is ontzettend belangrijk en daarom pleiten wij voor veel meer preventie en voorlichting om ongewenst seksueel gedrag en seksueel geweld te voorkomen.”
Hoog op de agenda
Preventie en voorlichting zijn hard nodig. Zo blijkt het uit Amnesty-onderzoek dat bijna de helft van de mannen en ruim een derde van de vrouwen nog nooit van ‘bevriezing’ heeft gehoord. Meer dan de helft van de vrouwen (53 procent) heeft niet met anderen gesproken als zij verkrachting of seks tegen de wil meemaakten. Mensen die het wel vertelden werden vaak niet serieus genomen of niet goed begrepen. Ook krijgen slachtoffers te vaak de schuld van wat hen overkomt. “Het is goed dat de overheid met een nieuwe wet komt, maar wij vinden het ook tijd dat preventie en voorlichting hoog op de agenda komt. De overheid moet veel meer gaan investeren.”
Praten met jongens
Met meisjes wordt meer gepraat dan met jongens. Dat blijkt ook weer uit het Amnesty-onderzoek. En moeders praten er vaker over dan vaders. Maar liefst 1 op de 5 mannen tussen de 16 en 35 jaar vindt het een verzachtende omstandigheid als het slachtoffer zich niet uitdrukkelijk verdedigt of niet duidelijk nee zegt. Daaruit blijkt dat gesprek juist ook met jongens gevoerd moet worden. “Praat over gelijkwaardigheid, consent, genderstereotiepe opvattingen, groepsdruk en de dubbele moraal. Ouders hebben hier een taak, maar zeker ook scholen en jongerenwerkers”. Uit eerder onderzoek blijkt dat middelbare scholen in de bovenbouw nauwelijks aandacht besteden aan dit soort onderwerpen, terwijl jongeren dit wel belangrijk vinden. “Voor scholen liggen hier veel kansen,” benadrukt Willy van Berlo.
Campagne #LetsTalkAboutYES
Amnesty komt deze week de publiekscampagne #LetsTalkAboutYES om zo onder jongeren de dialoog over seks en instemming op gang te brengen. Van 29 juni tot 5 juli is de #LetsTalkAboutYES-actieweek.
Meer doen aan de preventie van ongewenst seksueel gedrag en seksueel geweld?
- In de campagne Generatie Ja… en? rekenen jongeren tussen de 17 en 23 jaar af met stereotiepe normen voor mannelijkheid, vrouwelijkheid en seksualiteit én met grensoverschrijdend gedrag. Voor deze campagne is er onder andere een lesbrief gemaakt voor het MBO. Wil je weten wat je kunt doen binnen het onderwijs. Kijk op seksuelevorming.nl.
- Voor poppodia, clubs en festivalorganisaties is er de Ben je oké?-campagne. Met die vraag wordt ongewenst seksueel gedrag tijdens concerten en festivals bespreekbaar gemaakt. Op de campagnewebsite www.benjeoke.nl staan filmpjes die laten zien hoe je ongewenst seksueel gedrag bespreekt als je het ziet én hoe je vervolgens omgaat met de reactie van de ander.
- Met het programma Act4Respect richten we ons op het voorkomen van gendergerelateerd geweld bij jongeren en jongvolwassenen. Op www.act4respect.nl vindt u interventies, best practices, informatie en ander relevante items over dit thema.
- LEFgozers is een serie workshops met jongens, gegeven in het jongerenwerk of op school. Deze training gaat over mannelijkheid, machogedrag en groepsdruk.
- Preventie en voorlichting begint op de basisschool, maar zelfs al eerder. Om kinderen weerbaar te maken tegen seksueel geweld, moeten zij al vroeg te leren dat zij nee mogen zeggen. Neem bijvoorbeeld het voorleesboek Ja en nee gevoelens, uit de serie Kriebels in je buik. Dat leert kinderen dat ze de baas zijn over hun eigen lichaam.
Lees wat wij nog meer doen binnen het programma Seksueel geweld.