Gerelateerd
Lees onze meest recente artikelen, onderzoeken en columns op het gebied van seksuele gezondheid en rechten.
De European Safe Abortion Networking Group doet op World Safe Abortion Day een oproep aan alle Europese leiders om te stoppen met het criminaliseren van vrouwen die kiezen voor abortus. Om te stoppen met het in gevaar brengen van de gezondheid en veiligheid van deze vrouwen. En om te stoppen met het negeren van hun vrije wil en recht op vrije keuze als ze ongewenst zwanger zijn. Veel mensen denken dat Europa een van de meest veilige plekken is voor een veilige abortus. Maar in veel Europese landen, zelfs de landen met op papier goede wetgeving, is de toegang tot veilige abortus in de praktijk verre van perfect.
De European Safe Abortion Networking Group, een groep van nationale, regionale en internationale SRGR-organisaties in Europa roept op tot zeven wettelijke en abortuszorg gerelateerde veranderingen en verbeteringen in heel Europa. Van volledige decriminalisering van abortus in alle landen tot universele toegang tot veilige abortus, lees hier hun volledige verklaring en oproep tot actie, ondertekend door 19 organisaties.
De laatste jaren is er in een deel van de Europese landen op het gebied van abortuszorg, veel verbeterd. Dit dankzij sterke nationale campagnes, door feministisch gerunde klinieken en actieve steun van een lange lijst politieke partijen, mensenrechtenorganisaties en de Wereldgezondheidsorganisatie. Maar tegelijkertijd zitten we in een periode waarin anti-rechtenbewegingen en anti-abortusbewegingen een serieuze bedreiging vormen voor de toegang tot veilige abortus.
Een lappendeken van veilige abortuswetten en -praktijken
De meeste Europese landen staan abortus toe in de eerste 12 tot 14 weken van de zwangerschap, wel vaak met wettelijke, praktische of medisch onnodige obstakels. De toegang tot abortussen in het tweede en vooral derde trimester is in veel landen zeer beperkt. En is abortus alleen onder strikte voorwaarden en beperkingen mogelijk. Dit terwijl abortussen nauwelijks plaatsvinden in late semesters van de zwangerschap. En ze juist nodig zijn in de meest schrijnende situaties.
In de meeste landen, waaronder Nederland, staat abortus nog steeds in het wetboek van strafrecht, waardoor rechtssystemen individuen kunnen vervolgen voor het afbreken van de zwangerschap en abortus alleen mogelijk is bij klinieken die een vergunning hebben, wat ook bijdraagt aan stigmatisering en discriminatie. In veel landen is abortus een taboe, niet of beperkt toegestaan. In landen als Malta, Andorra en Polen zijn de meeste of alle abortussen illegaal Daar proberen vrouwen buiten de wet om hun zwangerschap af te breken met alle risico’s van dien. Er is een groeiend aantal vrouwen die gebruik maken van medische abortuspillen, maar die niet onder controle van een arts staan. Vrouwen die een abortus ondergaan en voorstanders van abortusrechten worden ook vervolgd, vooral in Polen, maar ook in Andorra, Malta en Engeland.
Stille strijd
Duizenden vrouwen moeten vanwege gebrekkige of geen toegang tot abortuszorg in eigen land of vanwege stigma nog steeds binnen en tussen landen reizen voor een abortus. Niet gesteund door hun eigen staat, maar aangewezen op organisaties met te weinig middelen om hen goed te kunnen helpen. De corona pandemiejaren maakten de toegang nog moeilijker. Medische abortuspillen waren schaars in sommige landen en zijn dat nog steeds – en sommige landen staan zelfs helemaal geen abortuspillen toe (bv. Slowakije, Hongarije). Door corona werd reizen voor abortussen, vooral voor latere abortussen, extra bemoeilijkt.
Lees hier de verklaring van de European Safe Abortion Networking Group (in het Engels).