Gerelateerd
Lees onze meest recente artikelen, onderzoeken en columns op het gebied van seksuele gezondheid en rechten.
Aan de verplichte bedenktijd bij abortus is een eind gekomen. Vandaag stemden de Eerste Kamerleden met een ruime meerderheid vóór het initiatiefwetsvoorstel hiertoe van D66, PvdA, GroenLinks en VVD. In februari van dit jaar stemde de Tweede Kamer al in met dit wetsvoorstel. De verplichte beraadtermijn wordt nu omgezet in een flexibele bedenktijd. Ineke van der Vlugt, programmamanager Anticonceptie en Abortus van Rutgers, is opgelucht: “De wettelijke bedenktijd leidt bij velen tot het onnodig langer uitdragen van een ongewenste zwangerschap, doet geen recht aan de autonomie van vrouwen en gaat tegen adviezen van de WHO (World Health Organization) in.”
Betuttelend, rigide en onnodig belastend
Uit onderzoek en uit de praktijk blijkt dat een grote meerderheid van de vrouwen die ongewenst zwanger is geraakt, al zeker is over haar besluit. Ineke: “Een verplichting van vijf dagen beraadtermijn is betuttelend, te rigide en onnodig belastend voor veel vrouwen. Het gaat voorbij aan hun zelfbeschikkingsrecht. Vrouwen zijn heel goed zelf in staat een weloverwegen keuze te maken voor een abortus en hiervoor de tijd te nemen die ze zelf nodig achten. Een arts toetst altijd of het besluit zorgvuldig en weloverwogen is genomen en kan samen met de cliënt kijken of er nog meer bedenktijd nodig is of niet.”
Weloverwogen
Voordat een zwangerschapsafbreking plaatsvindt, toetst een arts altijd met de vrouw of dit besluit weloverwogen en vrijwillig is genomen. Er is een heel klein deel van de vrouwen dat (sterk) twijfelt over de keuze. Abortushulpverleners gaan zorgvuldig om met eventuele twijfels en ambivalenties bij de afbreking van een zwangerschap. De meeste vrouwen nemen hun besluit weloverwogen. Onderzoek laat zien dat bij vrouwen die de keuze hebben gemaakt voor abortus, hun besluit tijdens de verplichte bedenktijd niet is veranderd. Vrouwen die een weloverwogen besluit hebben genomen, hebben later ook minder last van spijt.
Medicamenteuze behandeling in gevaar
Een verplichte beraadtermijn van vijf dagen kan onnodige drempels opwerpen voor bepaalde types behandelingen en goede abortuszorg. De meeste vrouwen kiezen al in een vroeg stadium van de zwangerschap voor een zwangerschapsafbreking. De keuze voor een behandeling met de abortuspil kan in gevaar komen als een vrouw zich in de 9e week van een zwangerschap bij een arts meldt. Door de verplichte 5 dagen bedenktijd is dan alleen een instrumentele behandeling nog mogelijk. Deze situatie doet zich regelmatig voor. In de praktijk geven steeds meer vrouwen de voorkeur aan een behandeling met de abortuspil.
Bovendien zijn er geen andere medische handelingen of interventies in de zorg waarbij een wettelijke bedenktijd van vijf dagen geldt. In Frankrijk, Zweden en Denemarken is de beraadtermijn al langer geleden afgeschaft of nooit van kracht geweest. Ook hier kwam men tot de conclusie dat een verplichte beraadtermijn onnodige barrières oproept.
Ineke: “Voor de eerste keer sinds de invoering van de Abortuswet in Nederland, 38 jaar geleden, is de wet aangepast, dit is een grote sprong vooruit.”