Zoeken
Nieuws – Artikel

Consent is key: de nieuwe wet seksuele misdrijven

Terug naar overzicht
1 juli 2024

Vanaf vandaag, door de invoering van de nieuwe wet seksuele misdrijven, is iemand strafbaar wegens seksueel geweld als diegene wist of kon vermoeden dat de ander geen seks wilde en toch heeft doorgezet. In aanloop naar de nieuwe wet lanceerden we samen met Tinder onze vernieuwde Ben je oké?-campagne en kwam ons onderzoek naar consent met Ipsos I&O uit. Daaruit blijkt dat wanneer de sekspartner meerdere malen consent checkt, jongvolwassenen hun seksuele ontmoeting gemiddeld een 8,3 geven. Wanneer consent een keer afgestemd wordt, daalt dit rapportcijfer naar een 7,8 en bij niet checken daalt het cijfer verder naar een 7,4. Actief en herhaaldelijk consent afstemmen gaat daarmee samen met plezierigere seksuele ontmoetingen. Meer weten over de wet, de campagne en het onderzoek? We nemen je in dit nieuwsbericht mee.

Met de nieuwe wet is dwang niet langer een vereiste voor een veroordeling, maar een strafverzwarende factor. Daarmee geeft de wet aan dat alle onvrijwillige seks onacceptabel is. Consent – instemming – is dus bepalend. De huidige artikelen over aanranding en verkrachting worden vervangen door nieuwe artikelen, waarbij per delict drie varianten worden onderscheiden:

  • Schuld: De pleger heeft ernstige reden om te vermoeden dat de wil bij de ander ontbreekt, maar gaat toch door. Er is sprake van ernstige onachtzaamheid.
  • Opzet: De pleger weet dat de ander niet wil, maar gaat toch door. Ook situaties waarin sprake is van bevriezing kunnen hieronder vallen.
  • Opzet met strafverzwaring: Er is sprake van dwang, geweld of bedreiging.

Nederland volgt hiermee internationale verdragen, waaronder het Verdrag van Istanbul, dat gaat over het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen.

Consent is geen mood-kill

Uit ons recente onderzoek naar consent blijkt dat jongvolwassenen hun seksuele ervaring een hoger cijfer geven wanneer consent meermaals afgestemd wordt. Daarnaast voelen meer jongvolwassenen zich ook veilig tijdens de seks als de ander herhaaldelijk bij hen checkt (91%), dan wanneer dit eenmalig (82%) of niet (79%) gebeurt. Jongvolwassenen bij wie meermaals gecheckt is geven daarnaast vaker aan dat ze de seks fijn vonden (88%) dan jongvolwassenen bij wie slechts één keer consent is gecheckt (78%) of helemaal niet (75%).

Bij sommige mensen heerst de angst dat consent afstemmen een mood-kill is, het tegendeel blijkt waar. Door meermaals bij elkaar te checken, verbaal en/of non-verbaal, kan je altijd terugkomen op je eerdere instemming en wordt de seksuele ontmoeting fijner.
Willy van Berlo, expert seksueel geweld

Veranderingen in de maatschappij

De wet is een belangrijke stap in de goede richting, maar er blijft meer nodig. Rutgers pleit daarom voor een fundamentele verandering, niet alleen in wet- en regelgeving, maar ook breder in de maatschappij. “Met de invoering van de nieuwe wet zijn we er nog lang niet. De wet is heel belangrijk om slachtoffers meer te beschermen, maar het is minstens zo belangrijk dat seksueel geweld wordt voorkomen. Daar is een structurele aanpak voor nodig. Er moet nog veel gebeuren om te zorgen dat er een generatie gaat opgroeien die elkaars wensen en grenzen respecteert. Consent staat daarbij centraal”, legt Willy uit.

Afgelopen week kwam Rutgers in samenwerking met Tinder, met de nieuwe publiekscampagne die jongvolwassenen op weg helpt met praktische tips en voorbeelden over hoe je consent afstemt. In deze vernieuwde Ben je oké?-campagne spreken verschillende bekende Nederlanders over hun eigen ervaringen met consent en seksueel grensoverschrijdend gedrag. De video’s, met o.a. Marije Zuurveld, Ritse de Jong en Noa Arranchart, zijn vanaf 25 juni te zien in de Tinder app en op sociale media. Zo maken Rutgers en Tinder jongvolwassenen bewust van het belang van consent checken. Wil je meer weten over de campagne? Check benjeoke.nl.

Vragen over dit artikel?

Neem dan contact met ons op via het contactformulier. Of volg ons en praat mee op social media.

Naar Contact
Nieuws

Gerelateerd

Lees onze meest recente artikelen, onderzoeken en columns op het gebied van seksuele gezondheid en rechten.

Alle nieuwsberichten

Uw browser (Internet Explorer 11) is verouderd en wordt niet meer ondersteund. Hierdoor werkt deze website mogelijk niet juist. Installeer Google Chrome of update uw browser voor meer internetveiligheid en een beter weergave.