Gerelateerd
Lees onze meest recente artikelen, onderzoeken en columns op het gebied van seksuele gezondheid en rechten.
Leren over je lijf, praten over wat je fijn vindt en een positief zelfbeeld. Dit staat dit jaar centraal tijdens de Week van de Lentekriebels, een jaarlijkse projectweek over relaties, seksualiteit en weerbaarheid op speciaal- en basisonderwijs. Met het thema ‘Wat vind ik fijn?’ geven basisscholen die meedoen met de Week van de Lentekriebels les over deze thema’s. “We willen kinderen laten nadenken over wat ze fijn vinden en hen leren hun wensen uit te spreken. Dit draagt bij aan de autonomie van leerlingen en preventie van seksueel grensoverschrijdend gedrag.”
De projectweek organiseert Rutgers samen met de GGD-en en start dit jaar op 20 maart. Elsbeth Reitzema (expert seksuele vorming bij Rutgers): “Wanneer kinderen in het basisonderwijs vanuit een positieve boodschap leren over hun lijf, relaties en seksualiteit, weten ze beter wat zij zelf fijn vinden en wat niet. Leerlingen die van jongs af aan op een positieve manier over relaties en seksualiteit leren, hebben een positiever zelf- en lichaamsbeeld, kunnen beter communiceren over hun wensen en grenzen en ze leren respectvoller met elkaar omgaan. Tevens blijkt dat jongeren die van te voren nadenken over wat voor hen een plezierige eerste seksuele ervaring is, ook daadwerkelijk prettigere eerste seksuele ervaringen hebben en minder worden geconfronteerd met seksuele problemen als, ongewenste zwangerschap, soa’s en grensoverschrijdend gedrag.”
3D model van de clitoris
Bijna de helft van de scholen (43,2%) in het speciaal- en basisonderwijs doet jaarlijks mee aan de Week van de Lentekriebels. Voor leerkrachten is er een handreiking positieve seksuele vorming geschreven. Daarnaast is dit jaar ook een 3D model van de clitoris gemaakt met lesbrief voor groep 6-8. Een reden om leerlingen informatie over de clitoris te geven, is dat de clitoris een grote rol speelt bij seksualiteit. In tegenstelling tot de piemel is de clitoris veel minder zichtbaar. Elsbeth: “Het is belangrijk dat leerlingen weten dat de clitoris bestaat, waar ze ligt, hoe de clitoris eruit ziet, en wat haar functie is, zodat ze (later) plezierige seksuele ervaringen kunnen hebben. Door dit op een gelijkwaardige manier te bespreken, werk je al op jonge leeftijd aan gendergelijkheid.”
Meest gestelde vragen gaan over seksualiteit
Bij De Kindertelefoon is seksualiteit al jarenlang het meest besproken onderwerp. Op dit moment worden er meer dan 70 gesprekken per dag over gevoerd. Bijna 30% van de kinderen die contact opneemt over dit onderwerp is tussen de 8 en 12 jaar. Wanneer kinderen in de basisschoolleeftijd contact opnemen over seksualiteit, gaan de gesprekken het meest over vrijen, vingeren en aftrekken, de eerste keer, zelfbevrediging en zoenen.
Roline de Wilde, directeur Kindertelefoon: “Kinderen zijn nieuwsgierig naar seks. Ze willen bijvoorbeeld weten wat masturberen is of vanaf welke leeftijd het normaal is om seks te hebben. Ook krijgen we van jonge kinderen regelmatig de vraag waar baby’s vandaan komen.”
Ook volgens De Kindertelefoon is het belangrijk om seksualiteit bespreekbaar te maken, wanneer een kind daar behoefte aan heeft. “We merken dat kinderen op deze leeftijd in hun omgeving vaak al meekrijgen wat seks is. Op school, via vrienden of sociale media. Wanneer ze daar vragen over hebben, is het cruciaal dat ze die op een voor hen veilige plek kunnen stellen. In hun eigen omgeving, of anoniem bij De Kindertelefoon. Onze vrijwilligers luisteren naar ze, geven informatie en soms stellen we een norm, zoals dat je alleen seks hebt als je het allebei fijn vindt”, zegt Roline.
Structurele aandacht
De Week van de Lentekriebels helpt om relationele en seksuele vorming duurzaam in te bedden en het een plek te geven in het schoolplan. De projectweek zorgt ervoor dat scholen structureel elk jaar in groep 1 t/m 8 les geven over relaties, seksualiteit en weerbaarheid. Dit is effectiever dan losse (gast)lessen en ad-hoc activiteiten.
Meer informatie vind je op de website van de Week van de Lentekriebels.